(واشنگتن دیسی) – دیدهبان حقوق بشر امروز همراه با انتشار گزارش جهان ۲۰۲۱ خود گفت جو بایدن، رییسجمهور منتخب آمریکا، باید با رهبران جهانی که به دنبال تقویت دفاع از حقوق بشر در سراسر جهان بودهاند همکاری کند. دولت او باید ضمناً به دنبال راههایی برای تحکیم احترام به حقوق بشر در سیاست آمریکا باشد تا بتواند در برابر تغییرات رادیکال بین دولتها، که بدل به اتفاقی عادی در چشمانداز سیاسی آمریکا شده است، دوام بیاورد.
کنت راث، مدیر اجرایی دیدهبان حقوق بشر در مقدمه خود بر گزارش جهان ۲۰۲۱ نوشته است «پس از چهار سال بیتفاوتی و غالباً خصومت ترامپ نسبت به حقوق بشر، از جمله تحریک دستهای برای هجوم به فرایند دموکراتیک در ساختمان کنگره، ریاست جمهوری بایدن فرصتی برای تغییری بنیادین فراهم کرده است». او اضافه کرد «تمسخر حقوق بشر از سوی ترامپ در داخل و ارتباط نزدیک او با حاکمان خودکامه دوست در خارج به شذت اعتبار آمریکا در خارج را کاهش داد. محکومیت ونزوئلا، کوبا، یا ایران به دست آمریکا بیمعناست وقتی به شکل موازی روسیه، مصر، عربستان سعودی، یا اسراییل ستوده میشوند».
راث گفت حتی وقتی دولت آمریکا تا حد زیادی حفاظت از حقوق بشر را کنار گذاشت، و بازیگران قدرتمندی مثل چین و روسیه تلاش کردند به نظام حقوق بشری جهانی آسیب بزنند، دولتهای دیگر تشخیص دادند که حقوق بشر مهمتر از آن است که رها شود. ائتلافهایی جدید برای حفاظت از حقوق ظاهر شدند: اقدام دولتهای آمریکای لاتین و کانادا درباره ونزوئلا، دفاع سازمان همکاریهای اسلامی از مسلمانان روهینگیا، اقدام بعضی از دولتهای اروپایی درباره کشورهایی مثل بلاروس، عربستان سعودی، سوریه، لیبی، مجارستان، و لهستان، و ائتلافی رو به رشد از دولتهای حاضر به محکوم کردن آزار مسلمانان ترک و اویغور سین کیانگ به دست چین.
راث گفت «چهار سال گذشته نشان میدهد که واشنگتن در موضوع حقوق بشر رهبری مهم اما نه الزاماً غیرقابل چشمپوشی است». او اضافه کرد «بسیاری از دیگر دولتها عقبنشینی ترامپ را نه دلیلی برای ناامیدی، که دلیلی برای مصمم شدن دیدند و برای حفاظت از حقوق بشر پا پیش گذاشتند».
راث گفت ریاست جمهوری بایدن فرصتی برای تغییری بنیادین فراهم میکند. او گفت رییسجمهور منتخب باید با تقویت تعهد دولت آمریکا به حقوق بشر در داخل، به شکلی که به راحتی به دست دولتهای بعدی قابل برگشت نباشد، دست به الگوسازی بزند.
بایدن باید با ادبیات حقوق بشر در زمینه اقداماتش برای گسترش مراقبتهای بهداشتی، از بین بردن نژادپرستی نظاممند، بیرون آوردن افراد از فقر و گرسنگی، نبرد با تغییر اقلیم، و پایان دادن به تبعیض علیه زنان و دگرباشان سخن بگوید. اکثریتهای کوچک حزب دموکرات در سنا و مجلس نمایندگان شاید امکان وضع قوانینی بادوام را فراهم کند. بایدن باید اجازه دهد پیگردهای کیفری ترامپ پیش روند تا مشخص کند که هیچکس خارج از حاکمیت قانون نیست.
راث گفت در خارج از آمریکا، به هدف تحکیم حقوق بشر به عنوان اصل راهنما، بایدن باید حقوق بشر را مورد تصدیق قرار دهد و حتی وقتی از لحاظ سیاسی دشوار است بر اساس آن اقدام کند. این شامل این موارد میشود:
- کاهش کمک نظامی یا فروش سلاح به دولتهای دوست ناقض حقوق بشر مثل عربستان سعودی، مصر، امارات متحده عربی، و اسراییل، در صورت عدم بهبودهای محسوس در رویههای حقوق بشری آنها
- محکومیت تشویق تبعیض و خشونت علیه مسلمانان از سوی دولت هند، حتی اگر به هند به عنوان متحدی مهم در برابر چین نگریسته میشود
- حمایت دوباره از شورای حقوق بشر سازمان ملل، گر چه نقضهای اسراییل را مورد انتقاد قرار میدهد
- لغو تحریمهای ترامپ علیه دیوان کیفری بینالمللی، حتی اگر با تحقیقات دادستان موافق نیست
- رها کردن سیاست یکجانبه تراکنشی ترامپ نسبت به چین و پیاده کردن رویکردی مبتنی بر اصول، منسجم، و چندجانبه، که مشوق دیگران به همراهی شود
راث گفت «خبر بزرگ سالهای اخیر رها کردن آشکار حقوق بشر از سوی ترامپ نیست، بلکه ظهور کمتر دیدهشده کشورهایی بسیار زیادتر در نقشهای رهبری است». او اضافه کرد «دولت بایدن باید به این تلاشهای مشترک بپیوندد نه این که جایگزین آنها شود. همزمان با تلاشهای بایدن برای تحکیم تعهدی کمتر تغییرپذیر به حقوق بشر از سوی آمریکا، این دولتها باید دفاع مهمشان از حقوق را تداوم دهند، نه این که رهبریشان را به واشنگتن تفویض کنند».
ما از چهار شریک خواستیم به دعوت دیدهبان حقوق بشر از جو بایدن، رییسجمهور منتخب آمریکا، و دیگر رهبران برای اولویت دادن به حقوق بشر در داخل و خارج، و این پرسش که چرا توجه بینالمللی برای فعالیتشان مهم است، پاسخ دهند. اینها نقل قولهای برگزیده هستند:
آمریکا
دکتر تیفانی کراچر، از بنیاد ترنس کرانچر، و یادبود بلک والاستریت در تولسا، تاریخ نژادپرستانه پیش از حمله ۶ ژانویه به ساختمان کنگره آمریکا را یادآوری میکند و از رییسجمهور منتخب بایدن میخواهد با برتریجویی سفید مقابله کند:
در سال ۱۹۲۱ یک دروغ سبب کشتار نژادی تولسا شد و دار و دستههای آشوبگران سفید محله سیاهنشین گرینوود را به آتش کشیدند. و حدود صد سال بعد در ۶ ژانویه ۲۰۲۱ یک دروغ بود که دار و دستههای آشوبگران سفید را برای حمله به ساختمان کنگره کشورمان و سرنگونی دموکراسی ما تحریک کرد. پرچمهای کنفدرال به اهتزاز در آمدند، چوبههای دار بر پا شدند، و برتریجویی سفید روی زشتش را نشان داد.
به این خاطر است که از دولت بایدن میخواهم در ۳۰، ۶۰، و ۹۰ روز اول دولتش به برتریجویی سفید حمله کند. شما باید عدالت نژادی را در اولویت قرار دهید و باید روی موضوعات حقوق بشری مشغول به کار شوید، و مهمتر از همه باید عقبگردهای دولت ترامپ را جبران کنید. ما بریونا تایلور دیگری نمیخواهیم، ما تمیر رایس دیگری نمیخواهیم، جورج فلویدی دیگر، یا ترنس کراچری دیگر. باید آمریکایی عادلانه بخواهید و تغییری باشید که حالا در این کشور بی صبرانه نیاز داریم.
روسیه
تانیانا گلوشکوا، عضو هیئت مدیره گروه روسی مرکز حقوق بشر یادبود، دستگیری ایوب تیتیف، پژوهشگر اصلی یادبود در چچن، به اتهامات واهی و اثر توجه بینالمللی در سرنوشت او را یادآوری میکند:
هدف این بود که یادبود را وادار به بستن دفترش در گروزنی کنند و جمعآوری اطلاعات درباره نقض حقوق بشر در چچن را دشوار کنند. با وجود این، خود پرونده چنان ناشیانه و خام علم شده بود و آشکارا در انتقام از فعالیت حقوق بشری ایوب بود که توجه شدید جامعه بینالمللی را جلب کرد. پرونده ایوب در شورای اروپا، سازمان ملل، پارلمان اروپا، و فیفا مورد بحث قرار گرفت. در وزارت خارجه بسیاری از کشورها، و در چندین سازمان حقوق بشری روسی و بینالمللی در مورد پرونده صحبت شد. به مدت ۹ ماه دیپلماتهای خارجی و روزنامهنگاران مرتباً از دادگاه شهر شالی[که محاکمه تیتیف در آن برگزار شد] بازدید کردند.
این میزان توجه از نظر مقامات جمهوری چچن دور نماند. البته مهمترین واکنش آنها این بود که حکم ایوب نسبتاً سبک بود و او سریعاً به آزادی مشروط رسید. با توجه به نفرت عمیق و قدیمی مقامات چچن از یادبود، چنین واکنشی از سوی آنها فقط میتواند در نتیجه تمایل آنها به عوض کردن بحث، راحت شدن از شر پرونده، از این زندانی سیاسی، و این علاقه شدید جامعه بینالمللی باشد. وضعیت فعلی ما، که همکارمان بیش از یک سال آزاد بوده است، بدون [این] توجه بینالمللی ممکن نبود. ما از هر کسی که در این تلاش نقش داشت سپاسگزاریم.
کامرون
سیریل رولان بشون، رییس حقوق بشر جدید، سازمانی حقوق بشری در یائونده،از پاسخ بینالمللی به کشتار ۲۱ شهروند در نگاربو، کامرون می گوید:
اینجا باید از سازمانهایی تشکر کنم که در ائتلاف حقوق بشر و صلح در مناطق انگلیسیزبان گرد هم آمدند، سازمانهای بینالمللی مثل دیدهبان حقوق بشر، [و کشورهایی مثل] فرانسه، آمریکا، که از ما حمایت کردند و همراه ما پیام نیاز به برپایی کمیسیون تحقیق و تفحص درباره این کشتار را انتقال دادند.
اگر چه این کمیسیون پایان کارش را اعلام کرده است و در روز ۱۷ دسامبر محاکمه علیه چهار عضو نیروهای امنیتی آغاز شده است که کمیسیون آنها را به عنوان شرکتکننده در این کشتار تعیین هویت کرده بود، ما همچنان ناراضی هستیم. ناراضی هستیم چون زنجیره مسئولیت در این کشتار همچنان تعیین نشده است. ما مایلیم تمام افراد مسئول، مستقیم یا غیرمستقیم، از جمله افسران نظامی ارشد، محاکمه و محکوم شوند.
ونزوئلا
فلیسیانو ریس، مدافع حقوق بشر ونزوئلایی که عمیقاً درگیر فراهمکردن حمایت بشردوستانه برای ونزوئلاییهای نیاز مند است، درباره وضعیت اضطراری بشردوستانه کشور:
وضعیت اضطراری بشردوستانه پیچیدهای که حداقل چهار سال است ونزوئلا را تحت تأثیر قرار داده است آسیبی عظیم به جمعیت، مثلاً در عدم دسترسی به غذا، خدمات بهداشتی، [و] آموزش، زده است. [این چیزها] سبب مهاجرت اجباری گسترده نیز میشوند زیرا دوام آوردن در کشور بسیار دشوار است. علل ریشهای شامل تعارض سیاسی و سالها سوء استفاده از قدرت، و فرسایش حاکمیت قانون میشوند. جامعه بینالمللی نقشی بنیادین، نه فقط از لحاظ اقدامات سیاسی دیپلماتیک در نهادهایی مثل شورای حقوق بشر، مجمع عمومی سازمان ملل، [و] شورای امنیت برای یافتن راه حلهایی برای تعارض سیاسی، بلکه در فراهم کردن یاری بشردوستانه حیاتی بینالمللی برای ونزوئلا ایفا میکند.
این سبب آثاری قابل ملاحظه شده است اما هنوز کافی نیست. مثلاً ما امیدواریم که برنامه جهانی غذا امسال وارد کشور شود، زیرا گزارشهایی از مواجه شدن ونزوئلاییها با سطوح جدی ناامنی غذایی به گوش میرسد. این اقدامی بنیادین است؛ این فعالیت فشار سیاسی و دیپلماتیک و همکاری بشردوستانه برای احیای وضعیت زندگی شایسته برای اهالی ونزوئلا، و در نهایت، هدایت کشور به سمت توسعه و رفاه مردمش.