Human Rights News
        

KOSOVA
Fokus ne te drejtat e njeriut

      Srpski

Shqip

English

  
   Ligji Nderkombetar Humanitar

  Ligji Nderkombetar

  Krimi i Luftes

  Historie e Kosove

  Raporte nga HRW

  Faqe te tjera per kosoven

  Faqe e Kryesore


Click to Enlarge
Harte e Jugosllavise

ne Kosove

Kosova si nje Konflikt i Brendshem i Armatosur

Human Rights Watch ka percaktuar se konflikti ne Kosove ka arritur nivelin e nje konflikti te brendshem te armatosur ne te cilin mund te aplikohen Konventat e Gjeneves 1994 dhe Protokollet te tyre sikurse dhe ligji humanitar nderkombetar.

Neni 3, i njellojte per te kater konventat e Gjeneves, kerkon qe civile dhe personat e tjere te mbrojtur ne konflikte te brendshme te armatosura te trajtohen me menyre humane, me kufizimet specifike ne rastet e vrasjeve, torturave dh trajtimit te eger e degradimit te te burgosurve. Gjithashtu ndalon edhe kalimin e procedures se gjykimit dhe ekzekutimit pa nje vendim te gjykates te percaktuar ne menyre te rregullt i cili te kete respektuar procesin ligjor. Neni 3 eshte njelloj i rendesishem per te tera palet ne konflikt, duke perfshire edhe forcat e opozites. Ky nen thote:

Ne rastet e nje konflikti te armatosur me karakter nderkombetar ne nje territor ne te cilin nje nga palet ne konlikt ka perqendrimin me te madh, te gjitha palet ne konflikt jane te detyruara te aplikojne, si minimum, pikat e meposhtme:

(1) Personat te cilet nuk marrin pjese aktive ne keto ndodhi, duke perfshire edhe anetare te forcave te armatosura te cilet kane ulur armet dhe ata te cilet jane ne gjendje te papershtatshme luftimi per shkak semundjesh, plagesh, burgimi, dhe ndonje shkaku tjeter, do te trajtohen ne te gjitha rrethanat ne menyre humane, pa ndonje dallim per shkak te rraces, ngjyres, fese ose besimit, seksit ose pasurise ose ndonje kriteri tjeter te ngjashem.

Per kete qellim, veprimet e meposhtme jane dhe do te mbeten, ne cdo kohe, vend dhe rrethane lidhur me personat e mesiperm, te ndaluara:

  • ( a ) dhunim te jetes dhe personit, ne vecanti vrasje, prerje, keqtrajtim, dhe tortura;
  • ( b ) marrje peng e njerezve;
  • ( c ) shfryrje mbi dinjitetin personal dhe ne menyre te vecante trajtimin degradues dhe poshterues
  • ( d ) kalimin e procedures se gjykimit dhe ekzekutimin pa gjykim te memparshem i cili nuk eshte shqiptuar nga nje gjykim i rregullt qe te kete perfshire te gjitha garancite gjykuese qe konsiderohen si te pazevendesueshme per personat e civilizuar

(2) Te plagosurve dhe te semureve do tju tregohet kujdes

Protokollet I dhe II te Konventes se Gjeneves flasin gjate lidhur me keto dhe akte te tjera te ndaluara, si zenia rob ose respektimi i "trajtimit human".

Si pjese e Konventes se Gjeneves, sikurse dhe e Protokollit I dhe II, Republika Federale e Jugosllavise eshte e obliguar te respektoje keto standarte te cilat perfshijne nje konflikt te brendshem te armatosur. Forcat kosovare shqiptare jane gjithashtu te detyruara ti permbahen te gjitha ketyre standarteve edhe nese ato nuk paten mundesi ti firmosin keto marreveshje.

Aplikimi i ligjit nderkombetar humanitar nuk do te thote njohje e panvaresise se Kosoves. Per me teper, per shkak se forcat shqiptare kosovare nuk jane te njohura si luftetare te privilegjuar ne nje konflikt nderkombetar te armatosur, nuk do te thote se ato perjashtohen nga gjykimi dhe ndeshkimi nga Qeveria Jugosllave per krime te ngjashme; sikurse nuk perfitojne edhe nga statusi i te burgosurit nen pershkrimin e Konventes se Gjeneves ne rast se kapen. Jugosllavia mund te jete dakord ti trajtoje te kapurit si te burgosur, dhe forcat Shqiptare Kosovare mund te bejne te njejten gje.

Ne vazhdim te ligjit humanitar nderkombetar, forcat Jugosllave jane gjithashtu te detyruara ti permbahen Kodit te Sjelljes se Organizates per Sigurimin dhe Bashkepunimin Europian (OSBE), paragrafi 36, i cili i detyron te gjitha shtetet e perfshira ne konfliktet e brendshme te sigurohen se perdorimi i forces nga forcat e armatosura "duhet te perputhet me nevojat per kete veprim" dhe se "forcat e armatosura do te kujdesen qe te shmanget plagosja e civileve ose demtimi i pasurive te tyre".

Siper || Faqe e Kryesore