مرتضی بهبودی در 5 جنوری به قصد کاری که اصولاً خبرنگاران انجام می دهند یعنی پوشش خبری وارد کابل، افغانستان شد. در عوض، این خبرنگار دو تابعیتی، اهل فرانسه - افغانستان، حالا در زندان به سر میبرد. او دو روز بعد از ورود موقع درخواست مجوز از سوی طالبان دستگیر شد.
الکساندرا، همسر بهبودی، به من گفت: «خیلی نگرانم، حالا نزدیک به سه ماه است که با مرتضی صحبت نکردهام. او یک عکاس، خبرنگار و مدافع آزادی بیان است. جایش در زندان نیست.»
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان، این بازداشت را تا 26 فبروری تایید نکرده بود. پس از آن مدعی شد که بهبودی، 28 ساله، «حالش خوب است و با او رویه خوب میشود». طالبان هیچ دلیلی برای بازداشت وی ارائه نکردند.
داستان بهبودی غیر معمول نیست. در ماه های اخیر، طالبان به طور فزایندهای منتقدان خود از جمله فعالان جامعه مدنی، مدافعان حقوق بشر و زنان معترض را هدف بازداشت قرار دادهاند.
مقامات طالبان اخیراً مطیع الله ویسا، یک فعال آموزشی و بنیانگذار «راه قلم» (Penpath) سازمانی که برای آموزش در افغانستان فعالیت می کند را همراه با چند تن از اعضای خانواده اش دستگیر کردند. در اوایل ماه مارچ، نیروهای طالبان بنا به گزارش ها رسول عبدی پارسی، استاد پیشین دانشگاه هرات را که در فیسبوک پستهایی در انتقاد از مقامات نوشته بود، بازداشت کردند. طالبان همچنین دهها تن از معترضان حقوق زنان را در سراسر کشور در یک سال گذشته بازداشت کردهاند. با محدودیتهای شدید طالبان بر رسانههای محلی، بسیاری دیگر از موارد بازداشت فعالان، بهویژه در ولایتهای دورافتادهتر افغانستان، احتمالاً گزارش نمیشوند.
مقامات طالبان به ندرت اطلاعاتی در مورد دلیل این دستگیریها یا زمان محاکمه دستگیرشدگان، اگر اصلاً محاکمهای در کار باشد، ارائه می دهند. حتی مشخص نیست که طالبان چه قوانین و رویههایی را – در صورت وجود آن – برای بازداشت افراد اعمال میکنند.
کسانی که در بازداشت هستند دسترسی به وکیل ندارند و در بیشتر موارد، اعضای خانوادهای شان حتی اجازه ملاقات با آنها را ندارند.
الکساندرا، همسر بهبودی، به درستی میپرسد که چرا خبرنگاران – یا فعالان، معترضان، یا دیگرانی که به طور مسالمتآمیز برای یک افغانستان بهتر کار میکنند – به زندان میافتند.
به نظر میرسد طالبان بر این باورند که سرکوب همه انتقادها راهی برای کسب مشروعیت سیاسی است. دیپلماتهای خارجی، مقامات سازمان ملل و نمایندگان سازمانهای بینالمللی در گفتگو با طالبان باید به رهبری آن گروه روشن کنند که این دستگیریها و بازداشتهای خودسرانه فقط آینده افغانستان را به خطر میاندازد.