(İstanbul, 22 Aralık 2022) – İnsan Hakları İzleme Örgütü, 26 Ekim'den bu yana tutuklu olan ve 23 Aralık'ta İstanbul'da ilk duruşması yapılacak olan Türk doktorun serbest bırakılması için 22 Aralık 2022 tarihinde altı insan hakları ve doktor grubu ile bir çağrıda bulundu.
Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi Başkanı ve uluslararası adli tıp uzmanı Dr. Şebnem Korur Fincancı'ya, "terör propagandası yapmak" suçundan dava açıldı. Korur Fincancı'nın gözaltına alınıp tutuklanması, 19 Ekim'de Kürt yanlısı bir televizyona verdiği röportajın ardından gerçekleşti. Türk ordusunun Irak'ın Kürdistan Bölgesi'nde silahlı Kürdistan İşçi Partisi'ne (PKK) karşı kimyasal silah kullandığı iddialarına yanıt veren Korur Fincancı, gördüğü video görüntülerinin sinir sistemini etkileyen zehirli gazların kullanıldığını gösterdiğini ve kapsamlı bir soruşturma yapılması gerektiğini söyledi.
Hükümet yanlısı medya ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Korur Fincancı ve Türk Tabipler Birliği'ni Türk ordusuna iftira atmakla suçladı. Bu suçlamalara cevaben, savcılar ve mahkemeler, hızla soruşturma ve tutuklama emirleri verdiler. İlk duruşmanın 23 Aralık'ta İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülmesi bekleniyor. Bahsi geçen çağrı metni aşağıdadır:
Uluslararası insan hakları grupları, önde gelen insan hakları savunucusu ve doktor Şebnem Korur Fincancı’nın serbest bırakılması çağrısında bulundu.
22.12.2022
Türk yetkililer, 26 Ekim 2022'den bu yana hukuksuz bir şekilde tutuklu bulunan uluslararası alanda en saygın insan hakları savunucularından biri olan Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı'yı yarın serbest bırakma fırsatına sahipler. Şebnem Korur Fincancı, tıp ve insan hakları çalışmalarına misilleme olarak altı yıl içinde ikinci kez hukuka aykırı bir şekilde tutuklanmış bulunuyor.
Uluslararası Af Örgütü, DIGNITY, İnsan Hakları İzleme Örgütü, Uluslararası İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Konseyi (IRCT), İnsan Hakları İçin Doktorlar (PHR), REDRESS ve Dünya Tabipler Birliği, bugün yaptıkları açıklamada yetkililere Türk Tabipleri Birliği Merkez Komite Başkanı, Türkiye İnsan Hakları Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi, IRCT Uluslararası Adli Uzmanlar Grubu Üyesi ve PHR Danışma Konseyi Üyesi Prof. Dr.Korur Fincancı'yı serbest bırakmaları için çağrıda bulunuyorlar. Bosna'da Birleşmiş Milletler adına toplu mezarları açan,Türkiye'de ve yurtdışında diğer yüksek profilli adli soruşturmaları yürüten Korur Fincancı, ülkenin önde gelen adli tıp doktorlarından biridir ve önde gelen tıp ve insan hakları kuruluşlarının uzun süreli ortağıdır.
PHR'nin savunma ve politika direktörü Erika Dailey, "Yarınki duruşmada mahkeme, yalnızca Şebnem Korur Fincancı için değil, bütün insan hakları savunucuları için çok büyük bir yanlışı düzeltebilir" şeklinde konuştu. “Tanınmış bir adli tıp doktoru olan Korur Fincancı, hayatının büyük bir bölümünü Türkiye'de ve dünyada işkence ve kötü muameleyle mücadeleye adamıştır. Şimdi, bu düzmece suçlamaların düşürülmesini ve onun derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılmasını sağlayacak adil bir duruşma talep ediyoruz.”
İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesi'nde 23 Aralık günü saat 09.30'da görülecek duruşmaya Uluslararası İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Konseyi, PHR ve diğer örgütler de dahil olmak üzere uluslararası dava gözlemcileri katılacak. Duruşmadan bir gün önce, Türk Tabipleri Birliği ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı tarafından 22 Aralık'ta düzenlenecek olan basın toplantısı YouTube üzerinden canlı yayınlanacak.
Korur Fincancı, işkencenin belgelenmesi konusunda önde gelen bir uzmandır. İşkence ve diğer kötü muamele biçimlerinin adli soruşturmaları için uluslararası standart olan İstanbul Protokolü'nün oluşturulmasında IRCT, PHR ve diğer örgütlerle işbirliği yapmıştır. 2014'te Hrant Dink Ödülü'ne, 2017'de İnsan Hakları için Doktorlar Ödülü'e ve 2018'de Hessian Barış Ödülü'ne layık görülmüştür. Önde gelen işkence karşıtı aktivistler, Kasım ayında The Lancet'da yayınladıkları bir yazıda Dr. Fincancı'nın keyfi tutuklanmasını eleştirdiler.
Tutuklanmasının ardından, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Türk Tabipleri Birliği aleyhine dava açılması talebinde bulunmuştur. PHR'nin Tıbbi Direktörü Dr. Michele Heisler, "Dr. Korur Financı, son yıllarda yalnızca sağlık ve insan haklarını savunduğu için hedef alınan Türkiyeli doktorlardan sadece bir tanesidir" şeklinde konuştu. “Türk hükümetinin baskısı bir yandan da, ülkedeki doktorların yaklaşık yüzde 60'ını temsil eden bağımsız Türk Tabipleri Birliği'nin yasama marifetiyle özerk olan liderliğini ortadan kaldırmayı amaçlıyor. Bütün sağlık çalışanları, Türkiye'de kuşatma altındaki meslektaşlarının yardımına koşmalı.”
Ankara'da Türk Tabipleri Birliği ve tabip odalarının seçilmiş liderliğini ortadan kaldırmak amacıyla Türk Tabipleri Birliği Kanunu (No. 6023) ile ilgili ayrı bir hukuk davası açılmıştır.
Haziran 2016'da Korur Fincancı ve onunla beraber yargılanan iki sanık, hükümet karşıtı bir gazeteyle dayanışma kampanyasına katıldıktan sonra gözaltına alınmış, kısa süreliğine tutuklu bulunmuş ve "terör propagandası" yapmakla suçlanmıştır. Temmuz 2019'da beraat etmiş, ancak beraat kararı İstinaf Mahkemesi’nce Kasım 2020'de bozuldu ve yeniden yargılanması devam etmektedir.
IRCT Genel Sekreteri Lisa Henry “Şebnem Korur Fincancı'nın keyfi olarak tutuklanması, Türkiye'de ve dünyada bir adli tıp uzmanı ve bir insan hakları savunucusu olarak ağır insan hakları ihlallerini soruşturmak için uzun süredir devam eden çalışmalarını itibarsızlaştırmak için hükümet tarafından uygulanan kasıtlı bir stratejinin parçasıdır,” dedi. Henry “Yetkililerin tepkileri ve Korur Fincancı’nın tutuklanması, ifade özgürlüğünün açık bir ihlali anlamına gelmektedir ve ülkede insan haklarına yönelik süregelen baskıyı bir kez daha kanıtlamış oluyor” şeklinde konuştu.
Dünya Tabipler Birliği Konseyi Başkanı Prof. Frank Ulrich Montgomery, "Çalışmaları cezalandırılmamalı, alkışlanmalı" şeklinde konuştu.
Uluslararası Af Örgütü, DIGNITY, İnsan Hakları İzleme Örgütü, IRCT, PHR, REDRESS ve Dünya Tabipler Birliği, Şebnem Korur Fincancı'ya yöneltilen tüm suçlamaların düşürülmesi ve Türkiye'de hekimlerin ve muhaliflerin haksız yere hedef alınmasına son verilmesi çağrılarını yinelemektedirler.
